صنعت گردشگری گیلان

عنوان سخن : صنعت گردشگری در استان گیلان " چالش‌ها و فرصت‌ها "

به بیان : دکتر مرتضی طالع ماسوله

تاریخ و محل ایراد سخن : ۱۴۰۳/۸/۱۳ در گروه تلگرامی "گیل و دیلم"

نگارش و خلاصه شده توسط : پوران صبحی آسیابر

مقدمه

در سال‌های اخیر، گردشگری به‌عنوان یکی از صنایع پرسود و اشتغال‌زا در استان گیلان رشد چشمگیری داشته است. این استان با دارا بودن مجموعه‌ای از جاذبه‌های طبیعی، تاریخی، فرهنگی و هنری، یکی از مقاصد محبوب گردشگران داخلی و خارجی به شمار می‌آید. این سخن به بررسیِ قابلیت‌ها و چالش‌های گردشگری استان گیلان می‌پردازد و راهکارهایی برای توسعه پایدار این صنعت پیشنهاد می‌کند.

وضعیت گردشگری در استان گیلان

استان گیلان در رتبه سوم جذب گردشگر در ایران قرار دارد.
رتبه اول ؛ به استان مازندران اختصاص دارد که به دلیل نزدیکی به تهران و داشتن مسیرهای دسترسی متعدد، بیشترین گردشگر را جذب می‌کند.
رتبه دوم ؛ خراسان رضوی به دلیل وجود زیارتگاه امام رضا (ع) در مشهد مقدس است که گردشگران مذهبی زیادی را جذب می‌کند.
رتبه سوم ؛ استان گیلان به دلیل جاذبه‌های طبیعی و فرهنگی‌اش.

بر اساس آمار دانشگاه گیلان، دلایل سفر گردشگران به این استان گیلان عبارتند از:

5 درصد با هدف تفریح و آرامش

5 درصد برای بازدید از طبیعت بکر

4 درصد از پارک های جنگلی و فضاهای سبز

4 درصد و نیم برای تماشای حیات‌وحش و گیاهان

4 درصد ونیم از بومگردی و تله کابین لاهیجان

4 درصد بازدید از آثار تاریخی و فرهنگی

4 درصد تجربه اسکان در بوم‌گردی‌های استان

4 درصد بازدید جذب های شهری استان

3 درصد ونیم از جاذبه های مردم شناسی و ارتباط با مردم

4 درصد جاذبه های اقتصادی و اجتماعی

3 درصد جاذبه های علمی و دانشگاهی

و بقیه ی گردشگران برای پر کردن اوقات فراغت و...

جاذبه‌های اصلی گردشگری گیلان شامل ؛
ماسوله، قلعه رودخان، تالاب و دریای انزلی، بام سبز و آبشار لاهیجان و پارک جنگلی و ساحل گیسوم است.
همچنین ؛
ییلاقات ماسال، داماش و درفک،، جاده اسالم به خلخال و جاده سیاهکل به دیلمان و ییلاقات دیلمان از دیگر جاذبه‌های گردشگری استان هستند.

چالش‌های صنعت گردشگری گیلان

با وجود جذابیت‌های فراوان، صنعت گردشگری در گیلان با چالش‌های مهمی مواجه است.
برخی از این چالش‌ها شامل:

فقدان زیرساخت‌های اقامتی مناسب: بسیاری از گردشگران مجبور به اقامت در چادرها می‌شوند، زیرا تعداد هتل‌ها و مراکز اقامتی استاندارد، کافی نیست.

هزینه‌های بالای اقامت:
قیمت‌های اقامتی برای بسیاری از گردشگران به‌صرفه نیست و این موضوع باعث نارضایتی آنان می‌شود.

مدیریت نامناسب پسماند:
پراکندگی زباله در طبیعت از دیگر مشکلاتی است که موجب نارضایتی گردشگران و آسیب به محیط‌زیست شده است.

آمارهای مربوط به اقامت و مدت سفر گردشگران

بر اساس آمار سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، وضعیت اقامت و مدت سفر گردشگران در گیلان به شرح زیر است:

مدت اقامت به طور متوسط:

39 درصد یک روز

22 درصد دو روز

و بقیه بیشتر از دو روز اقامت می‌کنند

نوع و مکان اقامت:

27 درصد در چادر

21 درصد در مسافرخانه

12 درصد در هتل

17 درصد در بوم‌گردی

و بقیه در سایر مکان ها بوده و یا توسط گردشگران بدون پاسخ مانده است.

راهکارهای پیشنهادی برای بهبود گردشگری در گیلان

برای توسعه پایدار و رونق بیشتر صنعت گردشگری گیلان، توجه به موارد زیر ضروری است:

1. افزایش مراکز اقامتی و کمپینگ‌های توریستی مقرون به‌صرفه:
احداث کمپینگ‌های ایمن و مجهز در مناطق مختلف می‌تواند پاسخگوی نیاز گردشگرانی باشد که از نظر مالی امکان اقامت در هتل‌های گران‌قیمت را ندارند.

2. برندسازی و تبلیغات موثر:
شناسایی جاذبه‌های کمتر شناخته شده و تبلیغ آنها از طریق رسانه‌ها و فضای مجازی می‌تواند تنوع بیشتری به گزینه‌های گردشگری در گیلان ببخشد.

3. آموزش پرسنل و فعالان گردشگری:
تمام افرادی که در حوزه گردشگری فعالیت می‌کنند باید مهارت‌های مهمان‌نوازی و خدمات‌دهی به گردشگران را به‌طور حرفه‌ای آموزش ببینند تا بتوانند خاطراتی خوش برای گردشگران فراهم آورند.

4. استفاده از ظرفیت‌های فضای مجازی: به‌کارگیری فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی به‌عنوان ابزاری قدرتمند در تبلیغ جاذبه‌های گردشگری، می‌تواند نقش مهمی در جذب گردشگران بیشتر داشته باشد.

5. تمرکز بر گردشگری خانوادگی:
با توجه به اینکه بخش عمده‌ای از گردشگران گیلان به‌صورت خانوادگی سفر می‌کنند، برنامه‌ریزی و ایجاد امکانات مناسب برای گردشگری خانوادگی، می‌تواند تجربه‌ی بهتری برای این قشر از گردشگران فراهم کند.

6. توسعه گردشگری سلامت:
گیلان با داشتن ظرفیت‌های درمانی و پزشکان مجرب، می‌تواند مقصد مناسبی برای گردشگری درمانی باشد. با سرمایه‌گذاری و استانداردسازی خدمات درمانی و پزشکی، می‌توان گردشگران بیشتری را از کشورهای همسایه جذب کرد.

7. حفاظت از محیط‌زیست و جلوگیری از تخریب طبیعت:
توسعه گردشگری نباید به قیمت تخریب طبیعت انجام شود. باید قوانینی وضع شود تا از تخریب منابع طبیعی جلوگیری شده و مناطقی که گردشگران در آن تردد دارند، به‌خوبی مدیریت شود.

نتیجه‌گیری :

استان گیلان با داشتن ظرفیت های بی نظیر در حوزه ی گردشگری می‌تواند به یکی از قطب های گردشگری کشور تبدیل شود.

تحقق این هدف مستلزم همکاری نزدیک میان بخش دولتی، خصوصی و جامعه ی محلی است تا با رعایت اصول مهمان نوازی، استانداردهای بین المللی و حفاظت از محیط زیست، این استان به مقصدی جذاب و پایدار برای گردشگران داخلی و خارجی تبدیل شود.